ارتفاع سکوت

میان باش و تنها
✍️مهری کیانوش راد
شمس گفت : " میان باش و تنها.
در نظرِ آفتاب باش ، تا از کودکی و خامی‌بیرون آیی و چون غوره ، ترشی تو به شیرینی مبدل شود."
(ش ۲۳۲)
گفتم : آفتاب را ؟!
در فصل زمهریر که غوره‌ها شیرین نشده ، از سرما می‌میرند ، دیدن آفتاب نعمتی فراسوی باور است ، اما ناامید‌ی نیست.
در شهر سرمازده اگر آفتابی جرات تلالو داشته باشد ، ابرهای سیاه رویش را می‌پوشانند ، آفتاب روشنایی دارد و نادیده‌ها را مکشوف می‌کند ، زشت رویان را طاقت دیده شدن نیست .
کجا زیباروحی که خود بتابد ، با نور خود ، هزار خورشید را زنده کند .
سرما که سخت شد ، باید پوستین پوشید ، در جامه‌ی زمخت پنهان شد. پشت پرده که مخفی شدی ، کس نمی‌داند دیو هستی یا فرشته.
شمس گفت :
"خداوند تو را قَدَری می‌خواند ، تو چرا خود را جبری می‌خوانی ؟
زیرا اقتضای امر و نهی و ..ارسال رسل مقتضای قَدَر ( اختیار) است ..‌.(ش ۱۸۰)"
گفتم : چون جبر پیشه شود ، در دل روزنه‌‌‌ای ایجاد می‌شود ، که مرا گناهی نیست، تا دل به آن قرار گیرد و از ملامت نفس دور شود ، و گرنه قبول یا رد هر اندیشه و اعتقادی خود ، دلیل اختیار است.

شمس گفت : " هر فسادی در عالم افتاد ، از این افتاد ، که :
- یکی ، یکی را معتقد شد ، به تقلید
یا منکر شد به تقلید... (ش ۱۹۰) "
گفتم: رهایی از دام تقلید ، تعقل می‌خواهد و شجاعت .
اگر عقل پیشه شود ، درست و غلط شناخته شود . و شجاعت ، قوی دل بودن است ، تا از بند عادات خود رها شویم .
عادت شمشیر دولبه‌‌‌ای است ، گاه رنج آلام را بر انسان آسان و گاه سنگ راه می‌شود و از تجربه‌های تازه دور می‌کند. رهایی از بند عادات و تقلید کاری است ، که اگر تحقق یابد ، خود راه و مقصد است.

شمس گفت : "جهد کن ، تا قرارگاهی در دل حاصل کنی !...) ۲۰۶)"
گفتم : قرار بی قراری انسان را، خاطری آسوده باید.
تا جستجوی خاطر آسوده باید از خود گذشت و دوباره خود را یافت.
گاه از خود که گذشتی ، خودی نمی‌ماند تا جستجویش کنی.

شمس گفت : "ذره‌‌‌ای از "چرک اندرون "
آن کند که "چرک بیرون" نکند." (ش ۲۱۱)
گفتم : چرک بیرون آن چنان عالم را گرفته است که نیازی به چرک اندرون نیست.
بی محابا چرک بیرون و درون را آشکار و شادمانه بر طبل رسوایی خویش کوبیده می‌شود.
انگار که هیچ بازدارنده‌‌‌ای نیست ، نه از درون نه از برون.

شمس گفت : " شناخت این قوم ، مشکل تر از شناخت حق (خداوند ) است ، آن را به استدلال
توان دانستن ...اما آن قوم که ایشان را، همچو خود می‌بینی ...ایشان را معنی دیگر است ، دور از تصور تو و اندیشه‌ی تو." ( ش ۲۲۵)
گفتم : چون بر حقیقت پرده افتد ، شناخت دیگر می‌شود ، خدا باشد یا مردم.
شناخت مردم دشوار تر است ، چون می‌توانند گرگ باشند یا بره و نفاق مکری است که برای پنهان کردن خود پیشه می‌کنند.
دشواری شناخت مردم ، از نفاق شروع و به نفاق ختم می‌شود .
کافر را بر منافق برتری است ، کافر آن است که می‌نماید و منافق آن نیست که می‌بینی..
شمس گفت :
" زن را همان به که پس دوک نشیند ، در کنج خانه ،
مشغول ، با آن کس که تیمار او کند." (ش ۲۴۳)
گفتم : زن را همان به که علم بیاموزد و تقوا پیشه کند ، که خدایش او را در کرامت و حیات طیبه با مرد یکسان دانسته است.
زن همان به که آزاده‌‌‌ای باشد ، در کنار آزاد مردی .

شمس گفت :
"با خلق اندک اندک بیگانه شو !.." (ش ۲۲۶)
گفتم : خلق با خود نیز بیگانه اند . نشان دوستی لطف است . گاه مردم بر خود دشنه می‌کوبند و شادمانه به شادی می‌نشینند.

شمس گفت : "هفت آسمان و زمین همه در رقص آیند ، آن ساعت که صادقی در رقص آید‌." ( ش ۲۵۳)
گفتم : اگر صادقی یافت شود ، هفت آسمان و زمین ، و آن چه اندر وهم ناید ، اگر به رقص آید ، جای شگفتی نیست.

شمس گفت : "گفتن جان کندن .
و شنیدن جان پروردن. " (۲۹۰ش )
گفتم : سخن گفتن آسان شده است ، جان آن کس که گوش دارد ، به گلوگاه رسیده است ، از سخنانی که گفته می‌شود و ارزنی فایده ندارد.
آن سخن که جان را فربه کند ، اندک است ، چون گوهری به جستجویش جان باید نهاد.
________________________________________
ذکر چند نکته
۱- انتخاب گزینه‌ها از کتاب خط سوم ، ناصرالدین صاحب الزمانی ، چاپخانه ساحل ، ۱۳۵۱ می‌باشد.
۲- نام یادداشت برگرفته از ش ۲۳۲ می‌باشد، به شرح زیر:
" زاهدی بود ، در کوه .او کوهی بود ، آدمی‌نبود.
]اگر] آدمی‌بودی ، میان آدمیان بودی - که فهم دارند ، وهم دارند ، و قابل معرفت خدا اند.
در کوه چه می‌کرد؟
آدمی‌را ، با سنگ چه کار؟
میان باش و تنها!...
نهی است از آن که به کوه ، منقطع شوند و از میان مردم ، بیرون آیند، و خود را ..‌خلق ، انگشت نمای کنند...."

نشر در : شوشان ، کد خبر : ۱۱۱۵۵۷
خبر فارسی ، کد خبر : ۱۸۹۷۹۴۸۶۸
وبلاگ ارتفاع سکوت